Zarządzanie bezpieczeństwem technicznym

.

Naszą codziennością jest obecność komunikacji elektronicznej, jesteśmy społeczeństwem informacyjnym.

Wobec tych przeobrażeń społeczno-technologicznych serwerownia z całą swoją infrastrukturą staje się „sercem” organizacji. Niezawodność działania systemów teleinformatycznych oraz bezpieczeństwo informacji biznesowych, niejawnych, danych osobowych, itd. stały się wymogiem bezpieczeństwa państwa, obywateli i przedsiębiorstwa.

 

Jednym z filarów bezpieczeństwa przetwarzania informacji w serwerowniach i innych obiektach jest bezpieczeństwo organizacyjno-techniczne.

 

Poniżej przedstawiamy wybrane problemy z tego obszaru.

Zintegrowane systemy zarządzania bezpieczeństwem technicznym w budynkach

Różnorodność nadzorujących obiekt systemów alarmowania i sygnalizacji zagrożeń oraz wynikająca z tego duża ilość danych i informacji o stanie poszczególnych systemów, wymusiła w ostatnich latach proces integracji autonomicznie działających systemów sygnalizacji zagrożeń.

Centrum ochrony i monitoringu wyposażone w jedno lub wiele stanowisk obsługi umożliwia efektywny nadzór, analizę i sterowanie z operatorem. Operator koncentruje się jedynie na jednym punkcie informacji - monitorze prezentującym stan systemów alarmowych w postaci graficznej wizualizacji.

Integracja nie systemów alarmowych zachowuje ich autonomię, niezbędną do wypełnienia normatywnych, funkcjonalnych i użytkowych wymagań. Szczególnie dotyczy to systemów alarmu pożaru, włamania oraz kontroli dostępu oraz systemy dozoru wizyjnego CCTV.

Systemy zintegrowane występują praktycznie zawsze przy projektowaniu systemów o wysokiej kategorii zagrożonej wartości – stopnia zabezpieczenia 3 i 4.

Integracja polega na powiązaniu sprzętowym autonomicznych w jeden system zarządzający zwany czesto system Zarządzania Bezpieczeństwem, podsystemów alarmowych takich jak:

  • system alarmowy włamania i napadu,
  • system alarmowy pożaru,
  • system kontroli dostępu,
  • system dozorowej wizyjnego CCTV,
  • system ochrony zewnętrznej,
  • system oświetlenia terenu,
  • inne np. dedekcji trujących i toksycznych substancji.

Sygnały z autonomicznych systemów alarmowych i sygnalizacji alarmu za pomocą magistrali cyfrowej przesyłane są do komputera nadzorującego, który przy pomocy dedykowanego oprogramowania nadzoruje pracę i zarządza poszczególnymi podsystemami. Podsystemy spełniają wymagania i normy stawiane im w szczegółowych przepisach branżowych, ale jednocześnie mogą być zdalnie kontrolowane, programowane i diagnozowane. Zazwyczaj oprogramowanie umożliwia graficzne zaprezentowanie planu obiektu(-ów) z naniesionymi symbolami urządzeń alarmowych poszczególnych systemów. Każdy podsystem jest obsługiwany przez specjalistyczny pakiet programu, który rozwijany jest zależnie od potrzeb chronionego obiektu, użytkownika i systemu. Sygnał alarmowy z poszczególnej centrali jest odzwierciedlany opisowo i graficznie na ekranie monitora. Stanowisk monitorujących może być oczywiście wiele i rozrzuconych w różnych miejscach i odległościach.

 

Integracja systemów alarmowych umożliwia m.in.:

  • prawidłową kontrolę nad pracą autonomicznych systemów, często różnych producentów;
  • elastyczne określenie zakresu skali integracji;
  • podział i efektywny nadzór nad strefami bezpieczeństwa;
  • podniesienie efektywności i poziomu bezpieczeństwa ludzi i mienia chronionego;
  • obniżenie kosztów eksploatacji systemów;
  • skrócenie czasu efektywnej interwencji dla neutralizacji skutków działań przestępczych i środowiskowych.

Niezbędnym elementem do budowy nowoczesnych, zdecentralizowanych i rozproszonych systemów alarmowych jest graficzne oprogramowanie zarządzające i informujące operatora lub użytkownika o niebezpieczeństwach.

Oprogramowanie integrujące jest otwartą platformą zarządzania na komputerze PC, stworzonym specjalnie dla wymagań techniki wykrywania zagrożeń.

Integracja łączy wspólnym programem komputerowym sygnalizację włamania, sygnalizację pożaru, kontrolę dostępu oraz inne systemy sygnalizacji zagrożeń.

Architektura oprogramowania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem (SZB) jest w nowoczesnych systemach zarządzania otwarta tzn. komunikacja, połączenie bazy danych i użytkownika - wszystko oparte na najnowszej technice zapewniającej elastyczność i wysoką efektywność systemu.

Zakres działania aplikacji oferowanych przez tego typu oprogramowanie jest szeroki. Od pojedynczych sygnalizacji alarmu, aż do aktywnego sterowania elementami sygnalizacji zagrożeń.

W latach osiemdziesiątych, w wyniku szybkiego postępu technologicznego pojawiły się wysoce zaawansowane technicznie systemy sterowania automatyką w tzw. „inteligentnych budynkach”.

 

Systemy takie zwane BMS z ang. Building Management Systems; GMS z niem. Gebäude- Management-Systeme). Odnosiło się to do kontroli i monitoringu podstawowych instalacji w budynku, takich jak: ogrzewanie, klimatyzacja, wentylacja, oświetlenie, windy, sygnalizacja pożaru i włamania, kontrola dostępu, nadzór wizyjny, zasilanie energetyczne. Obecnie wszystkie i jeszcze inne systemy są bezpośrednio sterowane cyfrowo, a ich infrastruktura techniczna nadzorowana jest przez rozproszone sterowniki DDC (z ang. Direct Digital Control Bezpośredniego Sterowania Cyfrowego), transmitujące dane do nadrzędnego centrum nadzoru.

 

System  BMS umożliwia wykrywanie zakłóceń, diagnozują błędy i uszkodzenia, planują i kontrolują przeglądy i konserwację urządzeń oraz informują o niebezpieczeństwie wymuszając automatycznie określone procedury interwencyjne.

 

BMS jest systemem o trójwarstwowej lub czterowarstwowej architekturze tj.:

  • Warstwa I - elementy wykonawcze czujki, styczniki, wyłączniki itd.;
  • Warstwa II - sterowniki obiektowe i systemowe;
  • Warstwa III - aplikacje zarządzające, które podejmują decyzję  globalne dla całego obiektu BUT;
  • Warstwa IV – opcjonalna służąca do zintegrowania zarządzania wielu systemów , najczęściej bezpieczeństwa (Zintegrowany System Bezpieczeństwa).

W inteligentnym budynku nie jest ważne w jaki sposób realizowane są poszczególne usługi, lecz to w jaki sposób wpływają one na organizację, efektywność, komfort, funkcjonalność i bezpieczeństwo.

Inteligentny Budynek jako system posiada określoną strukturę organizacyjno-techniczną, której zadaniem jest maksymalizacja wydajności procesu eksploatacji budynku i efektywne zarządzanie jego zasobami.

„Inteligentny Budynek  dostarcza produktywne i kosztowo-efektywne otoczenie w celu optymalizacji czterech podstawowych elementów - struktury, systemów, usług i zarządzania - i ich wzajemnych zależności. Inteligentny Budynek pomaga właścicielom budynku, kadrom zarządzającym i użytkownikom w realizacji ich celu w płaszczyźnie kosztów, komfortu, bezpieczeństwa, żywotności i marketingu.“

 

Na integrację budynku składa się:

  • zintegrowana technika wyposażenia budynku (obiektu);
  • zintegrowana technika telekomunikacyjna obiektu.

 

Dzięki takiej integracji możemy połączyć różne media w jeden zarządzany system obejmujący:

  • bezpieczeństwo
  • mechanikę
  • elektryczność
  • obraz
  • dźwięk /mowę
  • dane

Dzięki integracji można uzyskać efekt synergetyczny różnych usług, które współdziałając w grupie są wielokrotnie skuteczniejsze niż suma ich oddzielnych działań.

 

Integracja takich podstawowych usług w obiekcie jak:

  • służby ochrony obiektu,
  • służby obsługi technicznej obiektu,
  • straż pożarna,

pozwala skutecznie zlokalizować zagrożenie, efektywnie oraz skutecznie podjąć działania w zakresie neutralizacji jego skutków, ale przede wszystkim skrócić czas podjęcia skoordynowanych czynności interwencyjnych z pełną automatyzacją procedur i kontroli ich wykonania.

 

W ramach BMS (Inteligentnego obiektu) można zintegrować trzy podstawowe grupy systemów:

Instalacje teletechniczne i łączności (np. telefon, łączność radiowa, system nagłaśniający itd.)

Technikę wykrywania zagrożeń (np. Systemy Alarmowe i Sygnalizacji Zagrożeń, ochrona fizyczna, systemy wykrywania gazów trujących itd.)

Instalacje techniczne w obiekcie (np. klimatyzacja, ogrzewanie, oświetlenie, itd.).

Zabezpieczenia techniczne obejmują także m.in.:

  • Systemy zdalnego powiadamiania o zagrożeniach
  • Inne systemy zabezpieczenia elektronicznego np. ochrony obwodowej, zewnętrznej itd.
  • Inne zabezpieczenia techniczne np. blokady elektromechaniczne, kołowroty, bramki itd.

Kolejnymi systemami zabezpieczenia techniczne są zabezpieczenia budowlano-mechaniczne opisane na zaprezentowanym diagramie.

Następnym istotnym elementem zabezpieczenia technicznego są zabezpieczenia organizacyjne, które obejmują zagadnienia zaprezentowane na schemacie.

To od zagadnienia powinien zacząć audytor lub osoba analizująca stan bezpieczeństwa obiektu, od zabezpieczeń prawno-normatywnych tj. zbioru wymagań prawnych oraz normatywnych obowiązujących dla obiektu.

 

Omawiane wymagania zostały zaprezentowane na zaprezentowanym diagramie.

Kolejnym ważnym elementem zabezpieczenia technicznego obiektów jest bezpieczeństwo zasobów ludzkich, obejmujące zagadnienia poufności, obejmującej często obszar potwierdzenia rękojmi zachowania tajemnicy (dotyczy informacji niejawnej).

Zachowanie w tajemnicy informacji wrażliwych i biznesowych dotyczy personelu zarówno w swoim zakresie ochrony, grup interwencyjnych ochrony, pracowników obsługi i nadzoru technicznego oraz kierownictwa obiektu i innych grup zaangażowanych w bezpieczeństwo obiektu np. zewnętrznych audytorów.